Για τις ανοησίες των Σκιπητάριδων περί της εθνικής ταυτότητας των Ελλήνων Αρβανιτών

Υπάρχει πιο μεγάλη ανοησία , για έναν άνθρωπο που πραγματεύεται την εθνική ταυτότητα ενός λαού, από το να ανάγει την ταυτότητα αυτή στο “αίμα”; Ναι, υπάρχει! Είναι η ανοησία να αναγάγει την εθνική ταυτότητα και στο “αίμα” και στη “γλώσσα”. Ο λόγος γίνεται για τους φίλους μας τους Σκιπητάριδες, τους μοναδικούς, κατά την άποψή μου, όμαιμους αδελφούς μας στα Βαλκάνια.

Ας τα δούμε με τη σειρά.

1

Όταν θεωρείς ότι το “αίμα” σε κάνει να είσαι ό,τι είσαι, τότε, γιατί “σκοτώνεσαι” να πείσεις τους άλλους, και μάλιστα με αστεία επιχειρήματα, ότι είναι του ιδίου “αίματος” με σένα και άρα ανήκουν στο ίδιο έθνος; Γιατί δεν εμπιστεύεσαι το “αίμα” να κάνει τη δουλειά του αλλά βάζεις μέσα και την “επιστήμη”και την πολιτική και την προπαγάνδα; Αυτό σημαίνει, “από χέρι”αυτοαναίρεση και αυτοακύρωση. Σημαίνει πως δεν εμπιστεύεσαι το “αίμα” και τις ταυτοτητο-ποιητικές του ιδιότητες(!) και περνάς, από το πεδίο της γενετικής σε άλλα πεδία όπου δίνεις την κύρια μάχη σου.

Ιδιαίτερα αυτογελοιοποιείσαι όταν την ίδια στιγμή, εσύ ο ίδιος βάζεις, “γεντέκι” στο “αίμα”, τη γλώσσα! Είναι η πρώτη και η πιο φαρμακερή ομολογία ότι το “αίμα” δεν φτάνει να ορίσει την ταυτότητα και του χρειάζεται κάτι άλλο, τελείως διαφορετικό, για να προσδιορίσει επικουρικά την ταυτότητα. Και είναι άλλο πράγμα και τελείως διαφορετικό η γλώσσα διότι, η μεν γλώσσα αλλάζει, το δε “αίμα” διατηρείται το ίδιο -έτσι νομίζουν τουλάχιστον εκείνοι που το επικαλούνται- και είναι αυτή η αμετάλλακτη φύση του που κάνει τους εθνοφυλετιστές να το θεωρούν σαν το κοινό, στον χώρο και στον χρόνο, χαρακτηριστικό τους.

Την ίδια στιγμή, που το “αίμα” ανεμίζεται σαν το κόκκινο μπαϊράκι της Αρβανιτιάς, έρχεται η “γλώσσα” να το βοηθήσει τάχα να στηρίξουν από κοινού την “Ιλλυρική” ταυτότητα των Αρβανιτών, Ελλήνων και Σκιπητάριδων(!) Η ίδια γλώσσα που έχει πάρει στοιχεία από όπου κι αν ακούμπησε, από όποιον πολιτισμό και αν συνάντησε. Έχει στοιχεία αδιαμφισβητήτως ελληνικά, έχει στοιχεία λατινικά, έχει στοιχεία τουρκικά-στην πραγματικότητα αραβικά και περσικά- ενώ η σημερινή γλώσσα των Σκιπητάριδων έχει και από τις άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες-κυρίως από τη γαλλική- όταν οι Σκιπητάριδες, βέβαια, δεν προτιμούν να μιλάνε και να τραγουδάνε τη σημερινή ελληνική γλώσσα, όταν δεν μαθαίνουν αυτή τη γλώσσα στα παιδιά τους και όταν δεν σπουδάζουν, αυτά τα παιδιά, στην γλώσσα των Ελλήνων.

Και απορεί κανείς με την επιθετική αφέλεια των όσων ανεμίζουν τη γλώσσα ως το έτερον μπαϊράκι της εθνικής τους ταυτότητας. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, τότε, πρώτος απ' όλους, ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων θα ήταν Έλληνας, εφόσον μίλαγε άπταιστα τα ελληνικά και μάλιστα διέταξε τον λαϊκό ραψωδό Χατζή Σεχρέτη να αποδώσει εμμέτρως τη ζωή και τα κατορθώματά του. Όποιος έχει διαβάσει την “Αληπασιάδα” του Χατζή Σεχρέτη κατανοεί αμέσως πόσο βαθύς γνώστης της τότε καθομιλουμένης ελληνικής ήταν. Πέρα απ' αυτό συμβαίνει και το εξής εντυπωσιακό. Ενώ χρησιμοποιεί άφθονες ξένες λέξεις, δεν χρησιμοποιεί καθόλου αρβανίτικες! Ήταν ο Αλή Πασάς και ο Χατζή Σεχρέτης, αλλά και όλη η κουστωδία που πλαισίωνε την εξουσία του Τεπελενλή στα Γιάννενα- δεν φαντάζομαι να φτιάχτηκαν όλα αυτά για να τα ακούει μόνο ο ίδιος ο Αλής- Έλληνες, μόνο και μόνο επειδή μιλούσαν ελληνικά;

Όλοι εκείνοι που μεγάλωσαν στην Ελλάδα, μιλώντας την ελληνική γλώσσα, όχι μόνο στο σχολείο αλλά και στο σπίτι τους, -αυτιά έχουμε και τους ακούμε- όλοι εκείνοι που σπουδάζουν αυτή τη γλώσσα και τον πολιτισμό των Ελλήνων, που έχουν φίλους και συμμαθητές Έλληνες, που έχουν τις δουλειές τους, πολλοί απ΄ αυτούς και τα σπίτια τους, στην Ελλάδα, γίνανε Έλληνες ή παραμένουν Σκιπητάριδες;

Αν η γλώσσα είναι στοιχείο της εθνικής τους ταυτότητας τότε πρέπει να γίνανε Έλληνες. Αν δεν γίνανε Έλληνες τότε η γλώσσα δεν αρκεί για να τους δώσει ταυτότητα. Αν, πάλι, η ελληνική γλώσσα είναι ένα στοιχείο που “νωθεύει” την εθνική ταυτότητα των Σκιπητάριδων, εφόσον τους κάνει να υστερούν και να απωθούν σε δεύτερο πλάνο τη Σκιπητάρικη -που όπως είπαμε είναι ένα τεράστιο μείγμα άλλων γλωσσών- γιατί το αποδέχονται και γιατί το “αίμα” της φυλής, το τόσο ισχυρό και το τόσο “καθαρό”, επιτρέπει κάτι τέτοιο; Μήπως, τελικά, η ανάγκη για επιβίωση, το συμφέρον, ο καιροσκοπισμός, η ιδιοτέλεια, είναι πιο δυνατά στοιχεία από την ανάγκη των Σκιπητάρων για εθνική ταυτότητα και υπερνικούν το “αίμα”, το βάζουν στην άκρη, και ασχολούνται με άλλα πράγματα πιο πεζά;

Βέβαια δεν αποκλείεται και το άλλο. Να είναι άλλου “αίματος” ετούτοι οι Σκιπητάροι, όπου δεν τον έχουν σε τίποτα να προσχωρούν κάθε φορά στον εκάστοτε ισχυρό, ή στον εκάστοτε ικανό να τους προσφέρει φαΐ, πιοτό, ύπνο και μια κάποια ματαιοδοξία -κυρίως όταν γυρίζουν στη ρημαγμένη πατρίδα τους- για να αλλάξουν τα βασικά χαρακτηριστικά της ταυτότητάς τους, να προσαρμοστούν στο περιβάλλον ώστε να μην ξεχωρίζουν σε τίποτα, ακόμα και να αλλάξουν την πίστη τους μαζικά, για να έχουν ακόμη μία “έξωθεν” καλή μαρτυρία για την θαυμαστή προσαρμοστικότητά τους.

Στην περίπτωση αυτή σαφώς και δεν πρόκειται για το ίδιο “αίμα” των Σουλιωτών και των άλλων Αρβανιτών της Ελλάδας. Εκείνοι, όπως ξέρουμε όλοι, κράτησαν την πίστη τους στο Χριστό μέχρι τέλους, πολέμησαν πολλές φορές, ακριβώς για να μην αλλάξουν και όταν πια δεν μπορούσαν να πολεμήσουν είτε πέθαναν επί τ(Ρ)όπου είτε μετανάστευσαν παίρνοντας μαζί τους όλα αυτά που τους ήταν χρήσιμα να διατηρήσουν την ταυτότητά τους: τα λείψανα των προγόνων τους, τα άρματά τους και τον Χριστό όπως λέει και το εκπληκτικό τραγούδι των Κορωναίων (κλικ) , το οποίο πριν απ' όλα είναι τεκμήριο ιστορίας εφάμιλλο των αρχαίων επιγραφών και ύστερα είναι λαογραφικό στοιχείο. Και τα κατάφεραν πάρα πολύ καλά για αιώνες, και μόνο τώρα στο τέλος και για λίγο καιρό, υπέστησαν απώλειες από το νεωτερικό αδηφάγο τέρας της παγκοσμιοποιημένης τεχνοσυστημικής ιδιωτείας. Αλλά, κατά πως φαίνεται, η αφύπνισή τους έχει ήδη αρχίσει.

Δεδομένου ότι εμείς οι Έλληνες Αρβανίτες, έχουμε ήρωες και άγιους, ταυτοτητο-ποιητικά πρότυπα δηλαδή, εκείνους που προτίμησαν επανειλημμένως να πεθάνουν παρά να αλλάξουν, εκείνων τα λείψανα προσκυνάμε και έχουμε μπαϊράκια, δεν έχουμε ανάγκη το “αίμα”ή , πολύ περισσότερο, τη γλώσσα για να θεμελιώσουμε την ταυτότητά μας. Και ως τεκμήριο ατράνταχτο του ότι παραμένουμε πιστοί στους προγόνους μας είναι τα έργα μας. Έργα που είναι αντάξια εκείνων. Υπερασπιζόμαστε - παρά και ενάντια στις προδοσίες οι οποίες υπήρχαν πάντα- την Ελλάδα, που δημιούργησαν εκείνοι μιλώντας αρβανίτικα μαζί με τα ελληνικά, και όχι τη Σκιπερία που δημιούργησαν οι άλλοι μιλώντας αρβανίτικα και τουρκικά.

Εκείνοι, οι Σκιπητάροι, καθώς δεν έχουν προγόνους που υπαρασπίστηκαν την πίστη τους και την ταυτότητά τους αλλά την αντάλλαξαν με μπεηλίκια και πασαλίκια τούρκικα για να περνάνε καλά και να θεραπεύουν την έκπαλαι ματαιοδοξία τους, προκειμένου να θεμελιώσουν την ταυτότητά τους επικαλούνται το “αίμα” και τη “γλώσσα”. Ούτε το ένα όμως ούτε το άλλο τους προφύλαξαν από το να καταστούν εχθροί και τύραννοι της φάρας τους, των ηρώων και των αγίων της. Και απορεί κανείς όταν επικαλούνται τον Γεώργιο Καστριώτη ως εθνάρχη τους όλοι εκείνοι που προσκύνησαν τους εχθρούς του μόλις εκείνος πέθανε ή είχαν ήδη προσκυνήσει όσο εκείνος ήταν ζωντανός και πολεμούσε την κύρια απειλή της ταυτότητά του: την Τουρκιά και τον εξισλαμισμό.

2

Ας δούμε όμως με νηφαλιότητα τι είναι επιτέλους εκείνο το “αίμα”, το “γκιάκ”. Στην ελληνική μυθολογία υπάρχει όντως αυτή η παράμετρος και σηματοδοτεί, δια της κοινής καταγωγής, την κοινή ταυτότητα των Ελλήνων. Είναι όλοι απόγονοι του Ηρακλή και ο Ηρακλής είναι απόγονος-γυιος του πατέρα των θεών, του Δία. Ποιος όμως μπορεί να ισχυριστεί στα σοβαρά ότι οι αρχαίοι αυτοί μύθοι, αλλά και διακηρύξεις σαν κι αυτή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ότι είναι απόγονος του Ηρακλή, κυριολεκτούν; Ο ίδιος ο Αλέξανδρος κηρύχθηκε και γυιος του Άμμωνα, ενώ όλα αυτά δεν τον εμπόδισαν να οραματιστεί τη φυλετική ανάμειξη των λαών (θυμίζω του “γάμους των Σούσων”) και την ενοποίηση όλου του γνωστού τότε κόσμου-από τον Ινδό ποταμό έως τις Ηράκλειες Στήλες- σε μια οικουμένη υπό την ηγεσία μιας κεντρικής παράδοσης, της Ελληνικής.

Πέρα από τις καταγωγές όμως υπάρχουν και τα έργα. Όταν ενοποιεί φυλετικά, ο ίδιος και οι Μακεδόνες του, τους λαούς, πάει να πει πως δεν δίνουν και πολύ μεγάλη σημασία στο “αίμα” και στη φυλετική καταγωγή. Πάνε μάλιστα και πολύ παραπέρα. Θεωρούν, τη φυλετική καταγωγή, μια προκατάληψη την οποία μέχρι ενός σημείου τη χρησιμοποιούν και μετά την αναιρούν εμπράκτως με την ανάμειξη των φυλών. Όταν δε ο ίδιος ανακηρύσσεται υιός του Ηρακλή αλλά και του Δία και του Άμμωνα, μας λέει ξεκάθαρα-άσχετα αν κάποιοι, Σκιπητάροι και κάποιοι Έλληνες, δεν εννοούν τη “γλώσσα” του- ότι η φυλετική καταγωγή είναι μια ΠΑΡΑΔΟΣΗ η οποία μάλιστα μπορεί και να αλλάξει παραμένοντας η ίδια. Όπως το δημοτικό τραγούδι αλλάζει παραμένοντας ίδιο ανάλογα με τους οργανοπαίχτες και τον ερμηνευτή. Πότε μπορεί η παράδοση ν' αλλάξει χωρίς να πάψει να είναι αυτό που την κάνει να είναι ό,τι είναι;

«Σαν είναι το τράγος δυνατός δεν τονε στένει η μάντρα

ο άντρας κάνει τη γενιά και όχι η γενιά τον άντρα»

(Κρητική μαντινάδα που αποδίδεται στον Ελευθ. Βενιζέλο)

Η φυλετική καταγωγή, λοιπόν, είναι μια παράδοση και δεν μπορεί να είναι τίποτα άλλο αφού τότε δεν υπάρχουν γενετιστές να ερευνούν το DNA και σήμερα που υπάρχουν και το ερευνούν διαπιστώνουν πως πάνω κάτω είναι το ίδιο. Οπότε το ίδιο γενετικό υλικό δίνει διαφορετικές εθνικές ταυτότητες από τη Μικρά Ασία μέχρι την Κεντρική Ευρώπη και ακόμη παραπέρα.

Αν το “αίμα” καθόριζε τις ταυτότητες δεν θα είχαμε αυτές τις μεταλλάξεις και δεν θα είχαμε, ακόμα και μέσα στον ίδιο πληθυσμό, όπως πχ αυτόν της Ηπείρου, να αναπτύσσονται από μια ιστορική εποχή και πέρα, δύο παραδώσεις, την παλαιότερη χριστιανική και την νεώτερη μουσουλμανική αλλά και δύο παραδώσεις πάνω στις άλλες δύο παραδώσεις: την ορθόδοξη και την ρωμαιοκαθολική πάνω στην χριστιανική παράδοση και την μπεκτασίδικη και σουνιτική πάνω στην μουσουλμανική.

Όπως και να έχει, ωρέ Αρβανίτες Σκιπητάροι, εγώ δεν βάζω τον εαυτό μου στην κρίση του κάθε γενετιστή για να μου πει ποιος είμαι. Ούτε βάζω τον εαυτό μου στη μοίρα των ζώων για να με διαφεντεύει η ράτσα και το “αίμα”. Δεν είμαι ό,τι είμαι επειδή τάχα με καθόρισε κάποτε το “αίμα”- ένα υλικό στοιχείο δηλαδή και μάλιστα επιρρεπές κι ευάλωτο στις τοξικές ουσίες, όπως το αλκοόλ, ο καπνός και τα ναρκωτικά- αλλά ό, τι λέει το μυαλό και η καρδιά μου και ό,τι δείχνουν οι πράξεις μου και τα έργα μου. Αυτά πρέπει να μελετήσει ο καθένας για να δει ποια είναι η ταυτότητά του. Αυτά τα έργα και τις πράξεις του μυαλού και της καρδιάς πρέπει να συγκρίνει κανείς για να δει με ποιους παλιότερους “συγγενεύει” στο χρόνο και με ποιους σύγχρονους “γειτονεύει” στο χώρο, και τις “βεβαιώσεις” των γενετιστών να τις αφήσει στην άκρη.

3

Μερικά ακόμα επιμέρους ζητήματα που τίθενται από την επιθετικά αφελή προπαγάνδα των Σκιπητάρων.

1. Μας λέτε πως είμαστε Ιλλυριοί(!) Πέρα από τους αρχαίους μύθους που λένε πως οι Ιλλυριοί είναι Έλληνες, πέρα από το πάγιο αίτημα των Ιλλυριών της αρχαιότητας να πάρουν μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες ως Έλληνες που ήταν, πέρα από το ότι ΔΕΝ υπάρχουν αρχαίοι μύθοι που να λένε πως οι Έλληνες κατάγονται από τους Ιλλυριούς και όχι το αντίθετο, ποιοι είναι αυτοί οι Ιλλυριοί στην εποχή του Καστριώτη και της Τουρκοκρατίας;

Η Ιλλυρία είναι μια τεράστια περιοχή που έχει υποστεί αντίστοιχα μεγάλες μεταβολές στο “αίμα”. Αν κάποιος βασίζει την ταυτότητά του στο “αίμα” σίγουρα η Ιλλυρία δεν είναι η ιδανική περιοχή για να εφαρμόσει τις θεωρίες του. Τελείως πρόχειρα θυμίζω ότι οι ρωμαιοκαθολικοί Κροάτες και οι μουσουλμάνοι Μποσνάκοι ερίζουν περί της “Ιλλυρικής” τους ταυτότητας! Υπάρχει βέβαια και το Μαυροβούνιο. Όσοι “αιματολογική” σχέση να έχουν οι Έλληνες Αρβανίτες με τους Μποσνάκους και τους Κροάτες, αμφιβάλλει κανείς ότι πρόκειται για διαφορετικές εθνικές ταυτότητες; Μας ενδιαφέρει πολύ αν έχουμε το ίδιο “αίμα” αν οι Μποσνάκοι πχ έρχονται μαζί με τους Τούρκους και σφάζουν τους εξεγερμένους Έλληνες; Και, εν πάση περιπτώσει, με ποιους μοιάζουν περισσότερο οι Σκιπητάριδες, με τους Ορθόδοξους Αρβανίτες ή με τους Μουσουλμάνους Μποσνάκους;

2. Μαθητεύσαντες οι Σκιπητάροι, μαζί με πολλούς Έλληνες, κοντά στους....φωστήρες της Εσπερίας μας κουνάνε τις τούρκικες απογραφές για να μας πείσουν ότι οι αρβανιτόφωνοι ήταν διαφορετικοί από τους Έλληνες και μάλιστα ήταν περισσότεροι και επικρατέστεροι, άρα έχουν δικαιώματα(!) επί των Ελληνικών εδαφών. Θυμίζω ότι οι απογραφές είναι φορολογικά κατάστιχα. Εξ ορισμού αυτό σημαίνει πως οι Αρβανίτες της Ελλάδας ήταν υποτελείς στους Τούρκους και πλήρωναν φόρο. Γι΄αυτό και απογράφονταν λεπτομερώς! Αντίθετα, οι εξισλαμισμένοι Αρβανίτες δεν χρειάζονταν να απογραφούν γιατί εκείνοι ΔΕΝ πλήρωναν φόρο! Ήταν τα αφεντικά(!) Το ότι, ελληνόφωνοι και αρβανιτόφωνοι,  απογράφονταν χώρια οφείλεται στους εξής λόγους:

• Ήταν στρατιωτικές κοινότητες και σαν τέτοιες είχαν προνοιαστεί στον συγκεκριμένο τόπο αρκετά χρόνια πριν από τους Τούρκους. Είχαν πολεμήσει κατά των Τούρκων και υπέρ των Βενετών. Όταν οι Βενετοί συνθηκολογούσαν συνέχιζαν μόνοι τους τον αγώνα για να μην αναγκαστούν και αλλαξοπιστήσουν, ήγουν, να χάσουν την ταυτότητά τους. Τελικά επέρχεται συμβιβασμός με βασικό όρο να μην αλλάξουν την πίστη τους και να πληρώνουν συμβολικούς φόρους. Αυτός είναι ο λόγος που δεν απογράφονται μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες. Ναι μεν είναι υποτελείς στους Τούρκους αλλά χαίρουν κάποιων προνομίων στην φορολογία και χάριν της ένδοξης ιστορίας τους αλλά και χάριν της ειδικής υπηρεσίας της φύλαξης των δερβενιών και γενικά των περιοχών της Πρόνοιας. Θυμίζω πως η Πρόνοια, θεσμός βυζαντινός, ο ανάλογος των Ακριτών της Μικράς Ασίας, διατηρείται αυτούσιος και από τους Βενετούς και από τους Τούρκους. Απλώς οι Τούρκοι όσους καταφέρνουν να τους αλλαξοπιστήσουν τους λένε Ακιντζίδες και Σπαχίδες. Θυμίζω επίσης ότι το “αρναβούτ” στα σημερινά τουρκικά παραπέμπει σε στρατιωτική ιδιότητα, ταυτόχρονα με εκείνη του στασιαστή, του απείθαρχου και του ρέμπελου.
• Σε έναν λαό που όλα τα άλλα είναι ίδια και μόνο η γλώσσα διαφέρει, φυσικό είναι η γλώσσα να αποτελεί και το διακριτικό στοιχείο της ξεχωριστής απογραφής. Το ότι απογράφονται ξεχωριστά δύο πληθυσμοί με μόνο διακριτικό τη γλώσσα, είναι επιχείρημα υπέρ της ελληνικής ταυτότητας των Αρβανιτών και όχι ενάντιά της!
• Σημειώνω επίσης κάτι πολύ σημαντικό που μερικοί το “ξεχνάνε”. Στα κατάστιχα απογράφονται κάποια πράγματα ανάλογα με τις συνθήκες της συγκεκριμένης ιστορικής συγκυρίας. Η επόμενη απογραφή που συνήθως γίνεται μετά από πενήντα, εξήντα ή και παραπάνω χρόνια, βρίσκεται σε μια άλλη ιστορική συγκυρία. Επομένως πρέπει κάθε ακολουθία απογραφών να την εξετάζουμε συγκεκριμένα και να βρίσκουμε τι παραμένει ίδιο και τι αλλάζει. Δύο πράγματα που παραμένουν ίδια είναι: α) το ότι οι “αρβανιτόφωνοι” συνεχώς εξεγείρονται κατά των Τούρκων μέχρι να κάνουν την μεγάλη Επανάσταση προς ανασύσταση της Ελλάδας (και όχι της Σκιπερίας). Στις συγκρούσεις αυτές μόνιμοι αντίπαλοι είναι οι εξισλαμισμένοι Αρβανίτες, πολλές φορές και αγριότεροι των Χαλδούπιδων και των Κονιάρων. Ούτε οι μεν ούτε οι δε αποφασίζουν να διαφοροποιηθούν - από τους Έλληνες οι μεν, από τους Τούρκους οι δε- για να φτιάξουν δική τους πατρίδα. Οι μεν Έλληνες Αρβανίτες έχουν την Ελλάδα, οι δε Τούρκοι Αρβανίτες έχουν την Τουρκία. β) το ότι αν και απογράφονται επί σειρά απογραφών ξεχωριστά οι “αρβανιτόφωνοι” ποτέ και πουθενά δεν απογράφονται οι....Σκιπητάροι! Οι Σκιπητάροι εμφανίζονται ως ξεχωριστό έθνος στο τέλος του 19ου αιώνα και στα τέλη της Τουρκικής αυτοκρατορίας. Όταν όλοι λαοί της πρώην αυτοκρατορίας φτιάχνουν ήδη τις πατρίδες τους, οι Σκιπητάριδες αποφασίζουν ότι πια το καράβι βουλιάζει και χρειάζονται δική τους βάρκα. Επειδή όμως ήταν τόσο ίδιοι με τους Τούρκους προσπάθησαν να θεμελιώσουν την διαφορά τους στη γλώσσα, στο “αίμα” που κράταγε από τους Πελασγούς(!) και στο...αλφαβητάριο(!) Γύρω από το τελευταίο έγινε μάχη ανάμεσα στους Μπεκτασίδες που ήθελαν να το αλφάβητο να διαφέρει από το τουρκικό και επέλεγαν το λατινικό και στους Σουνίτες του βορρά που ήθελαν το τουρκικό. Για το ελληνικό που τέθηκε από μια μειοψηφία στο νότο, ούτε λόγος να γίνεται.
• Οι Σκιπητάριδες, όπως είπαμε, κάνουν αυτή την ανόητη φασαρία με έναν σκοπό. Να “εδραιώσουν” δικαιώματα στις περιοχές των Αρβανιτών της Ελλάδας. Είναι όμως τόσο αλαζόνες που θα τους βγει σε κακό. Και να γιατί. Προτάσσουν έναντι των Σλάβων το σύνθημα “Αυτόχθονες”. Και καλά κάνουν. Είναι αυτόχθονες και, οπωσδήποτε, περισσότερο αυτόχθονες από τους Σλάβους. Αν όμως στοιχεία ταυτότητας είναι το “αίμα”, η γλώσσα και η αυτοχθονία, τότε εμείς οι Έλληνες Αρβανίτες που είμαστε, όπως λένε αυτοί, Ιλλυριοί, έχουμε δικαιώματα στα εδάφη της Σκιπερίας, και της Μικρής και της “Μεγάλης”! Και όχι μόνο έχουμε δικαιώματα αλλά έχουμε και μεγαλύτερα από εκείνους γιατί εμείς είμαστε εκείνη η τάση που αντιστάθηκε στον Τούρκο και στον εκτουρκισμό, αντιστάθηκε στους Σλάβους, αντιστάθηκε σε όλη τη σειρά των κατακτητών και εδραίωσε, μαζί με όλους τους άλλους Έλληνες, μια χώρα ελευθερίας και ανεξαρτησίας. Αντίθετα εκείνοι συνθηκολόγησαν με όλους και έγιναν όργανά τους παραδίδοντας μια σπιθαμή γης που τους απόμεινε πότε στους Τούρκους, πότε στους Αυστριακούς, πότε στους Ιταλούς, πότε στους Ρώσους, πότε στους Κινέζους και πότε στους Αμερικανούς. Ενδεικτικό, χωρίς ιστορικό προηγούμενο, της αποτυχίας του πολιτεύματός τους και της κοινωνίας που υποτίθεται πως στηρίζεται στα γερά θεμέλια της γλώσσας και του “αίματος”, είναι η μαζική φυγή του συνόλου του ενήλικου πληθυσμού κυρίως προς την Ελλάδα!!! Τι άλλο σημαίνει αυτό από έμπρακτη παραδοχή του γεγονότος ότι εμείς οι Έλληνες Αρβανίτες τα καταφέραμε καλύτερα παίρνοντας μέρος στο χτίσιμο της Ελληνικής Πατρίδας από εκείνους που πολέμησαν αυτή την προσπάθεια και στο τέλος έφτιαξαν ένα κρατικό μόρφωνα προτεκτοράτο των Αυστριακών, των Ιταλών και ΌΛΩΝ των μεγάλων δυνάμεων; Ας προσγειωθούν λοιπόν γιατί είναι πιο πιθανό να πάρουμε εμείς το “Άρβανο” παρά εκείνοι την...Ραπεντόσα. Έχει άλλωστε ξαναγίνει αυτό, με το Αργυρόκαστρο, την Κορυτσά, τους Αγίους Σαράντα και παραλίγο τα Τίραννα.

Αυτά προς το παρόν. Μαζί, φυσικά, με τα υπόλοιπα στο βιβλίο “Παράξενοι Φτωχοί Στρατιώτες” και στις αντίστοιχες ιστοσελίδες. Εκεί θα βρει κανείς πολλά περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες για την εθνική ταυτότητα τόσο των Ελλήνων Αρβανιτών όσο και των Σκιπητάριδων Αρβανιτών. Θα βρει ακόμα και πολλά στοιχεία για τη γλώσσα αλλά και τα “άρβανα” (κλικ), τα οποία οι τόσο δεινοί μελετητές της ιστορίας, δικοί μας και ξένοι, τα αποσιωπούν συστηματικά όταν δεν τα αγνοούν πλήρως.  

Σκέψεις για τις Μικρές και τη Μεγάλη Πατρίδα

Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής

Δίνω σήμερα στη δημοσιότητα κάποιες σελίδες που τελικά δεν συμπεριελήφθησαν στο βιβλίο Παράξενοι Φτωχοί Στρατιώτες.  Πρόκειται για ένα τμήμα του κεφαλαίου "Κρίνετε ίνα μη κριθήτε" το οποίο αναφέρεται στην Σουλιώτικη ταυτότητα και πολιτεία....

......Στον επίλογο του Β΄ Μέρους μιλήσαμε για την ασύμμετρη σχάση Ζην και Ευ Ζην που συνέβη στις εγκατεστημένες στη κοιλάδα του Ασωπού Αρβανίτικες Στρατιωτικές Κοινότητες. Είπαμε, εκεί, ότι παραμένουσες υπό την “Οθωμανική ειρήνη” εξασφάλισαν μόνο το Ζην στους κατοίκους τους, οι οποίοι, συν τω χρόνω, από Στρατιώτες μεταβλήθηκαν σε ιδιωτεύοντες αγρότες και κτηνοτρόφους. Είπαμε ότι ποτέ δεν συγκροτήθηκε εκεί πολιτεία της οποίας το πολίτευμα θα μετέβαλε σε πολίτες τα μέλη της, ήγουν, θα προήγαγε το Ζην σε Ευ Ζην.

Πάρα κάτω, στο Γ΄ Μέρος, κάναμε λόγο για τις Μικρές Πατρίδες που γεννούν τη Μάνα, την Μεγάλη Πατρίδα, την Ελλάδα. Ούτε λίγο ούτε πολύ, είπαμε ότι, χωρίς αυτές τις Κόρες, Μεγάλη Πατρίδα δεν γεννιέται. Δεν είπαμε όμως, και δεν τονίσαμε όπως έπρεπε, το γεγονός ότι, εκείνες οι Μικρές Πατρίδες, γεννιόνται και αναπτύσσονται ανισομέτρως. Δεν παρουσιάζουν, δηλαδή, όλες το ίδιο επίπεδο ανάπτυξης, ωρίμανσης. Ούτε το Ζην τους, και πολύ περισσότερο, ούτε το Ευ Ζην τους, είναι κομμένα “ένα μπόι”. Παρουσιάζουν διαφορές.

Έχοντας υπόψη μας όλα αυτά, μπορούμε να ισχυριστούμε με σθένος, ότι το Σούλι και τα συν αυτώ εξήντα χωριά, αποτελούν την πιο ολοκληρωμένη, την πιο ώριμη, την πιο προωθημένη, στον ελληνικό χώρο, Μικρή Πατρίδα. Δεν ήταν μόνο το ότι, στο Σούλι, το Ζην ευδόκησε σε Ευ Ζην. Δεν ήταν μόνο πως οι κοινότητες συγκρότησαν “Πόλιν” και “Πολίτευμα” άκρως δημοκρατικό, και δη χωρίς φυλακές, αστυνομία, διάκριση εξουσιών, αντιπροσωπευτικότητες, διαμεσολαβήσεις, δικαστήρια, γραφειοκρατία. Ήταν και το ότι, η Πολιτεία αυτή, ανέπτυξε όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά ώστε, οι άλλοι, να αναγνωρίζουν, στη συμπεριφορά της, την ανεξάρτητη εκείνη οντότητα την οποία, σήμερα, αποκαλούμε “κράτος”. Οι Σουλιώτες και οι Παρασουλιώτες, διαθέτοντας τα απαραίτητα μέσα - ήτοι τον Στρατό – για να περιχαρακώσουν και για να καταστήσουν ανεξάρτητη την περιοχή των εξήντα χωριών, δημιούργησαν μιαν “επικράτεια”. Τον Τ(ρ)όπο, δηλαδή, όπου το πολίτευμα “λαμβάνει χώρα”.

Γι' αυτό και τα “Ιμπέρια” τούς συμπεριφέρονται σαν να είναι κράτος. Ζητούν τη συμμαχία τους, υποθάλπουν τις εξεγέρσεις τους, εφοδιάζουν τους πολέμους τους. Όσο για την “νομιμότητα που δεν αμφισβητούν αφού πληρώνουν φόρο στο Σουλτάνο”, όπως ισχυρίζεται η Βάσω Ψιμούλη, ας μη το πάρουμε στα σοβαρά γιατί τέτοιο φόρο πλήρωνε και η Ρωμανία-η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία- μέχρι την άλωση της Πόλης. Και, επί πλέον, ο Αμιράς (ο Μωάμεθ, εν προκειμένω) είχε λόγο στην εκλογή του Αυτοκράτορα! Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, δηλαδή, ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας αφού πρώτα τον είχε εγκρίνει ο Μωάμεθ! Τι θα πει αυτό; ότι η Ρωμανία δεν ήταν κράτος και απλώς πούλαγε προστασία στους υπηκόους της;

Ούτε λίγο ούτε πολύ ισχυριζόμαστε ότι, το Σούλι και οι Σουλιώτες, έφεραν τα πράγματα, όσον αφορά την επικράτειά τους, εκεί που ήταν πριν την 29η Μαΐου 1453 και λίγο...πιο πάνω. Εκείνοι, ναι μεν πλήρωναν φόρο στο Σουλτάνο, αλλά ο Σουλτάνος, δεν είχε κανέναν λόγο στη διοίκηση του Σουλιού και των Σουλιωτών!

Οι Σουλιώτες έκαμαν αυτό που δεν μπόρεσαν να κάμουν οι σύντροφοί τους στην κοιλάδα του Ασωπού. Οι δύο περιοχές παρουσιάζουν πολλές και μεγάλες ομοιότητες. Η έκταση, το πλήθος των χωριών, πολλά ονόματα οικογενειών, τοπωνύμια, ο χρόνος εγκατάστασης. Ακόμη και το “Τετραχώρι” των Δερβενοχωρίων, το οποίο διατηρεί περισσότερο την στρατιωτική παράδοση και, γι' αυτό, παίζει μεγαλύτερο ρόλο στην Επανάσταση, αλλά και στους άλλους πολέμους, μέχρι το Αντάρτικο στην Κατοχή. Ακόμα και οι άγιοι στους οποίους αφιερώνονται οι εκκλησίες είναι, σε πολλές περιπτώσεις, ίδιοι. Οι Αρβανίτες Στρατιώτες όμως στην Κοιλάδα του Ασωπού, δεν θα μπορέσουν ποτέ, για πολλούς και διάφορους λόγους, να συγκροτήσουν “Πόλιν” και να προάγουν το Ζην σε Ευ Ζην.

Τι ήταν, λοιπόν, αυτό που έκανε τη διαφορά; Τι ήταν εκείνο το οποίο τη μια Μικρή Πατρίδα την καταδίκασε στη σκλαβιά και την άλλη την εκτίναξε στα ύψη της Ελευθερίας; Τι κάνει τους μεν δούλους του δε ελεύθερους; Ίδιοι, πάνω κάτω, άνθρωποι, ίδιος Θεός, ίδια ιστορία, ίδιο πολιτικό περιβάλλον. Μήπως το κακοτράχαλο, το δυσπρόσιτο, των εδαφών; Μήπως η ανικανότητα του αντιπάλου;

Τη συζήτηση αυτή δεν μπορεί να την κάνει τούτο εδώ το δοκίμιο. Μπορεί όμως, κάλλιστα, να την ανοίξει. Και να την αφήσει ανοιχτή για τον μελλοντικό ερευνητή που θα έχει το κουράγιο να συγκρίνει όσα εκ πρώτης όψεως δεν συγκρίνονται. Εμείς, εδώ, θα επικεντρώσουμε την προσοχή μας σε δύο παράγοντες της ανισόμετρης ανάπτυξης των δύο Πατρίδων, του Σουλιού και του Ασωπού. Σε δύο παράγοντες που στο Σούλι λειτουργούσαν ενώ στον Ασωπό όχι.

Ο ένας παράγοντας είναι η παραγωγή προϊόντων και η διάθεσή τους. Ήδη, από την σ.235 επισημάναμε την υπέροχη διαπίστωση του Κ. Καραβίδα:

“...στην κλασική μας αρχαιότητα όταν η Αττική είχε πραγματοποιήσει βαθμηδόν όλες της γεωοικονομικές και πολιτιστικές δυνατότητές της (δενδροκομία εκλεκτή και πλούσια, βιοτεχνία πολυποίκιλλη, ναυτικό και εμπόριο και προ παντός εκλεχτούς ανθρώπους και πολίτας μεγάλους— την κύρια δηλαδή ανθρωποπλαστική δυνατότητα της) τότε φυσικά είχε διαπλάσει κι' ένα ανάλογο κοινοτικό πολίτευμα` όταν όμως έπειτα συνετρίβη και το ναυτικό και το εμπόριό της και η βιοτεχνία της κι' όταν κατεκόπησαν και τα δένδρα της και οι πολίται της και ξανάγινε ένας ανοικτός βοσκότοπος, θα ήταν εσχάτη ανοησία να ζητάει κανείς ν' αποδείξει ότι τάχα η Αττική και η Αθήνα διετήρησε πάντα το ίδιο πολίτευμα` και τούτο επειδή άλλες κοινοτικές λειτουργίες μπήκαν σ' ενέργεια όταν το αττικόν στάντορτ έφθασε σε ολοκληρωτικήν δράσι κι' άλλες όταν δεν είχε να διαθρέψη παρά μερικούς κτηματίας και μερικούς τσοπάνηδες.”¹

Σε καμία περίπτωση δεν θα πούμε ότι, η Σουλιώτικη Συμπολιτεία έφτασε σε παρόμοια με την Αθηναϊκή Δημοκρατία επίπεδα και, φυσικά, δεν θα επιχειρήσουμε τη σύγκριση ως προς εκείνα τα επιτεύγματα. Αλλά, θα χρησιμοποιήσουμε την απόφανση του Καραβίδα, για να δείξουμε πόσο το πολίτευμα εξαρτάται από την παραγωγή και, μάλιστα, όχι την παραγωγή γενικά. Αλλά την παραγωγή των “διεθνώς ανταγωνίσιμων προϊόντων”. Φαίνεται πως το Σούλι και τα χωριά της επικράτειάς του, είχαν δημιουργήσει εκείνη την παραγωγική βάση ώστε να μπορούν να συγκροτούν ένα πολίτευμα το οποίο, με τη σειρά του, τους εξασφαλίζει μια νησίδα ελευθερίας μέσα στη θάλασσα της τουρκιάς. Δεν θα αναφέρω στοιχεία δικά μου. Μου αρκούν εκείνα της Βάσως Ψιμούλη και του Γιώργου Καραμπελιά κι σ' αυτά θα σας παραπέμψω. Η περιοχή των Παρασουλιώτικων χωριών δεν ήταν άγονη όπως εκείνη του Τετραχωρίου, και σαφώς, η “γονιμότητα” δεν λογιζόταν τότε όπως τώρα². Εν πάση περιπτώσει, η περιοχή αυτή ήταν τόσο εύφορη ώστε να την επιθυμούν και οι αγάδες της Τσαμουριάς και εκείνοι οπού την είχαν, την καλλιεργούσαν και την διαφέντευαν. Ένας αιώνας, τουλάχιστον, περνάει με συνεχείς πολέμους. Δεκατρείς εκστρατείες, από το 1721 έως το 1821, προ και επί Αλή Πασά, χιλιάδες στρατός, εξορμά να πνίξει το Σούλι.

Σημεία, κόμβοι, διεξαγωγής του “διεθνούς” εμπορίου της Συμπολιτείας, ήταν η Πρέβεζα και η Πάργα. Εκεί πωλούσαν ό, τι παρήγαγαν και εκεί αγόραζαν ό, τι χρειάζονταν. Γι' αυτό και όταν οι δύο περιοχές αυτές χάθηκαν για τους Σουλιώτες, η Συμπολιτεία τους απειλήθηκε καίρια. Επόμενο βήμα, στην οικονομική περικύκλωση, ήταν η πολιορκία του Αλή με τους πύργους που εγκατέστησε στην περίμετρο. Τότε, όχι μόνο τους στέρησε την παραγωγική βάση αλλά και τα στοιχειώδη για την επιβίωση. Οι Σουλιώτες στερήθηκαν ακόμη και τα απαραίτητα του πολέμου.

Ο ένας παράγοντας, λοιπόν, είναι η παραγωγική βάση. Ο άλλος είναι ο Στρατός. Είδαμε πώς περίπου η παραγωγή υπό-στηρίζει το πολίτευμα. Ξέρουμε επίσης, από την Αθηναϊκή Δημοκρατία και πάλι, ότι το πολίτευμα το κάνουν οι πολίτες- οπλίτες. Οι άνθρωποι εκείνοι που είναι εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι με τις ανάλογες αρετές και ταυτοχρόνως είναι διατεθειμένοι να ζουν και να πεθαίνουν, υπερβαίνοντας εαυτούς, για να διασώζουν και να αναπαραγάγουν το πολίτευμα αυτό. Και εκεί, στην αρχαία Αθήνα, όπως κι “εδώ” στο Σούλι, οι πολίτες ήταν κι οπλίτες και μάλιστα, τόσο καλοί οπλίτες, που μάλλον έμοιαζαν με τους...Σπαρτιάτες. Ήταν, σαν να λέμε, Αθηναίοι με μια...Σπαρτιάτικη ευαισθησία...

Ο Στρατός αυτός, από πολλούς θεωρείται, παρά τα κατορθώματά του, “άτακτος”. Ο λόγος είναι ότι η “τάξη” των Σουλιωτών και των Στρατιωτών εν γένει, δεν προσομοιάζει με την “τάξη” των Ευρωπαίων. Είδαμε όμως αναλυτικά πώς, και οι Στρατιώτες, γενικά, και οι Σουλιώτες, ειδικά, έχουν και παραέχουν τάξη, και μάλιστα η πολεμική τους τέχνη διέπεται από όλους τους κανόνες της στρατηγικής και της τακτικής.³

Τι δεν έχει, λοιπόν, αυτός ο ιδιόμορφα τακτικός στρατός των Σουλιωτών; Τι του λείπει; Του λείπουν τα “βαρέα όπλα”, του λείπουν τα “πολεμικά μέσα”. Του λείπουν κανόνια, άλογα, μπαρούτι, βόλια, ακόμα και ντουφέκια. Αυτά τού τα προμηθεύουν οι Ενετοί, οι Ρώσοι, οι Γάλλοι. Όταν, για διάφορους λόγους, εκείνοι, παύουν να τους στηρίζουν, οι Σουλιώτες- από στρατιωτική άποψη - παθαίνουν ό,τι οι Αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ), μερικά έτη φωτός παρά πέρα⁴, στο Γράμμο και στο Βίτσι.

Ο Παναγιώτης Κονδύλης, στο σπουδαίο του βιβλίο Θεωρία του Πολέμου⁵, στο κεφάλαιο “Ανταρτοπόλεμος και πολιτοφυλακή” αναλύει διεξοδικά τον ρόλο του αντάρτικου στρατού. Εκεί, στηριζόμενος στις απόψεις του Μαρξ και, κυρίως, του Ένγκελς, αποδεικνύει ότι ένας αντάρτικος στρατός είναι αποτελεσματικός μόνο ως δευτερεύουσα δύναμη και ως εφεδρεία στο κύριο μέτωπο το οποίο, βέβαια, πρέπει να συγκροτεί ένας τακτικός στρατός. Είναι προφανές, για όσους ξέρουν λίγη ιστορία, ότι η θεωρία των Μαρξ- Ένγκελς ισχύει⁶. Και ισχύει περισσότερο όταν έχουμε να κάνουμε με ευρωπαϊκούς στρατούς και την “τακτικότητα” με την οποία εκείνοι είναι συγκροτημένοι.

Οι Μαρξ και Ένγκελς όμως, αν και έχουν εμπνευστεί από την ελληνική επανάσταση- ο δεύτερος έγραψε μάλιστα και ένα εφηβικό μικρό διήγημα σχετικό- δεν νομίζω ότι έχουν υπόψη τους την ιδιόρρυθμη τακτικότητα των Στρατιωτών και δη των Σουλιωτών. Επομένως το δίκιο τους παραμένει σε ισχύ όσο ταυτίζουν “αντάρτικο στρατό” και “πολιτοφυλακή”, όσο με τον όρο “αντάρτικο στρατό” εννοούν εργάτες που πήραν τα όπλα. Δεδομένου δε ότι, οι εργάτες τότε, δεν ήξεραν από όπλα εφόσον η θητεία δεν ήταν γενικό δικαίωμα- και οι μαρξιστές το προέβαλλαν ως δημοκρατικό αίτημα- “αντάρτικος στρατός” σήμαινε πράγματι “άτακτος στρατός”, ήγουν, ανεκπαίδευτος, απείθαρχος, αγύμναστος.

Εδώ όμως, με τους Σουλιώτες, δεν ισχύουν αυτά τα πράγματα. Εδώ, έχουμε να κάνουμε με έναν ιδιόρρυθμο τακτικό στρατό που διεξάγει αντάρτικο πόλεμο. Και σε αυτό δεν υπάρχει καμία απολύτως αντίφαση. Όταν συγκρούονται, λοιπόν, χίλια σουλιώτικα ντουφέκια, με πέντε, έξη, οκτώ και δέκα χιλιάδες Τούρκους στρατιώτες, δεν σημαίνει ότι συγκρούονται “άτακτοι” με “τακτικούς”. Ούτε “άτακτοι” με “άτακτους”. Σημαίνει ότι οι μεν Κακοσουλιώτες δεν έχουν τα μέσα και τα εφόδια και οι Τούρκοι τα έχουν. Απλά πράγματα. Σε αυτή τη σύγκρουση, όσο κι αν πλεονεκτούν από πλευράς στρατιωτικής τέχνης οι Σουλιώτες, αργά ή γρήγορα θα υποχρεωθούν σε υποχώρηση. “Θα πολεμήσουν όσο να λιώσουν”⁷ και μετά, ή θα πεθάνουν ή θα υποχωρήσουν σε έναν άλλο χώρο. Και στις δύο περιπτώσεις με τα άρματα στο χέρι.

Τούτων όλων δοθέντων συμπεραίνουμε ότι, η ήττα και η καταστροφή της Σουλιώτικης Συμπολιτείας δεν ήταν ζήτημα στρατιωτικό! Οι Σουλιώτες δεν ηττήθηκαν στρατιωτικά όπως δεν ηττήθηκαν στρατιωτικά οι Αντάρτες του ΔΣΕ. Οι Σουλιώτες ηττήθηκαν πολιτικά!

Η αιτία της καταστροφής του Σουλιού ήταν η ίδια αιτία της ακμής του! Η αιτία της ακμής του ήταν το γεγονός ότι ήταν Πατρίδα Ελληνική, ικανή να δώσει στους πολίτες της ό,τι τους ανήκε. Το ότι ήταν Μικρή, στην πρώτη φάση, δεν έπαιξε ρόλο. Το ότι ήταν μόνη, στην πρώτη φάση, δεν έπαιξε ρόλο. Αυτά αρχίζουν να παίζουν ρόλο στη δεύτερη φάση και με την προϋπόθεση ότι ήδη η Μικρή Πατρίδα έκανε καλά τη δουλειά της. Εκεί στη δεύτερη φάση, στη δεύτερη βαθμίδα, όπου η Μικρή Πατρίδα τείνει να συναντήσει τη Μεγάλη, εκεί που η Κόρη πρέπει να γεννήσει τη Μάνα, εκεί που η μία Αδελφή τείνει να συναντήσει τις πολλές, εκεί και τότε, είναι που βρίσκεται μόνη! Μόνη και υπερμόνη!

Έχει προχωρήσει τόσο πολύ η Σουλιώτικη Συμπολιτεία που βρίσκεται μόνη της μέσα σε μια θάλασσα βαρβαρότητας. Κανείς δεν είναι δίπλα της, κανείς δεν μπορεί να τη βοηθήσει. Το Σύστημα Πατρίδων για το οποίο ήδη μιλήσαμε δεν είναι ακόμα έτοιμο. Η γέννα δεν είναι ακόμα δυνατή. Η Φιλική Εταιρεία θα φτιαχτεί μόλις το 1814, δεκατρία χρόνια μετά από την τελευταία και φαρμακερή εξόρμηση του Αλή να καταπιεί το Σούλι!

Οι Σουλιώτες έχοντας εκτιναχθεί στη Στρατόσφαιρα της εποχής τους, αναζητούν Πατρίδα δευτέρου βαθμού και συμμάχους. Το μαρτυρούν οι αγωνιώδεις και μνημειακές εκκλήσεις τους. Και δεν βρίσκουν τίποτα! Όχι γιατί δεν θέλουν οι σύμμαχοι και οι συμπατριώτες τους αλλά γιατί δεν μπορούν. Είναι πολλά μακριά αυτά τα πράγματα για κείνους. Οπότε “επιστρέφουν” στην ατμόσφαιρα και καίγονται, σαν φωτεινοί διάττοντες.

Εκείνοι που θα μπορούσαν να τους σταθούν, και μαζί να συμπήξουν ένα είδος Πατρίδας δευτέρου βαθμού, είναι οι νησιώτικες πολιτείες. Αυτές, μάλιστα. Ήταν αναπτυγμένες πολιτικά τόσο όσο να αυτοδιοικούνται και να παίρνουν χαμπάρι τι περίπου κομίζουν οι Σουλιώτες. Αλλά έχουν ένα τρωτό σημείο: την επικράτεια! Τα νησιά δεν έχουν επικράτεια και δεν μπορούν να συγκροτήσουν μια κάποια στοιχειώδη. Είναι άκρως ευάλωτα. Λόγω της κατά θάλασσαν ισχύος του αντιπάλου η οποία σαφώς υπερτερεί από εκείνη της στεριάς. Δεν μπορούν τα Ψαρά, πχ, όσα καράβια και κανόνια κι αν έχουν, ν' αντιβγούν στην Αρμάδα. Αυτό μπορούν να το κάνουν μόνο μαζί με τις άλλες φλότες των νησιών. Μόνο δηλαδή στα πλαίσια μιας Πατρίδας δευτέρου βαθμού. Και η ιστορία το αποδεικνύει αυτό με τον πιο δραματικό τρόπο.

Τα Ψαρά χάνονται γιατί “η Πατρίδα”, ήγουν οι άλλες Μικρές Πατρίδες, της Ύδρας, των Σπετσών κλπ, δεν στέλνουν, εγκαίρως, τα καράβια τους, να καταναυμαχήσουν την Αρμάδα έξω από τα Ψαρά. Όταν τα στέλνουν τα καταφέρνουν περίφημα στη ναυμαχία του Γέροντα, εβδομήντα πέντε μέρες μετά, τέλη Αυγούστου 1824⁸.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σε μεγαλύτερη κλίμακα με θετικό και αρνητικό τρόπο: Οι χερσαίες επιχειρήσεις κατά των Τούρκων στέφονται με επιτυχία, Μοριάς και Ρούμελη ελευθερώνονται, ακριβώς γιατί η φλότα εμποδίζει τις εφεδρείες και τα εφόδια να φτάσουν στον προορισμό τους. Το Μεσολόγγι πέφτει γιατί δεν έχει τροφές κι εφόδια, όχι γιατί ηττάται στρατιωτικά. Και δεν έχει τροφές κι εφόδια γιατί η φλότα ολιγωρεί.

Από όλους τους δρόμους, τελικά, οδηγούμαστε στο ίδιο συμπέρασμα:

Η Ελλάδα, η Μεγάλη Πατρίδα, η Πατρίδα Δευτέρου Βαθμού, φτιάχνεται πάντα “από τα κάτω”! Από το Σύστημα των Μικρών Πατρίδων! Αλλά και οι Μικρές Πατρίδες δεν μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα μόνες τους αν δεν ενωθούν σε μια Μεγάλη, αν δεν γεννήσουν εκείνη τη Μεγάλη Πατρίδα, την οποία, Ελλάδα ονομάζουμε. Χωρίς αυτήν, η Μικρή Πατρίδα των Σουλιωτών, έλαμψε στα σκότη της Ευρώπης, του τέλους του 18ου αιώνα, ως ένας υπέρλαμπρος υπερκαινοφανής αστέρας και έσβησε και κατέρρευσε σε έναν λευκό νάνο. Η καύση καρδίας των Σουλιωτών δεν έφτανε για να την κρατήσει στο στερέωμα!

Του λόγου το αληθές το αποδεικνύει η ίδια η στάση του Αλή Πασά. Ο Αλής, αρχή και τέλος, θέλει να φύγουν οι Σουλιώτες από τα μέρη τους. Προσπαθεί να το πετύχει με οποιονδήποτε τρόπο. Δίνει πουγκιά, αίμα, υποσχέσεις. Του αρκεί να φύγουν. Ξέρει ότι πρέπει να διαχωρίσει το Ζην από το Ευ Ζην. Κι εκείνοι καταλαβαίνουν πλήρως το πρόβλημα του Αλή. Γι' αυτό δεν του πουλάνε ούτε μια πέτρα. Το “πρόβλημα”, με τον ελληνικό Τ(ρ)όπο, τον κάθε ελληνικό Τ(ρ)όπο, είναι πως βγάζει πέτρες και ανθρώπους από...πέτρες, όπως μας θυμίζει ο Κ. Καραβίδας, με τον μύθο του Δευκαλίωνα. Επομένως, όποιος θέλει να λύσει το “πρόβλημα” πρέπει να διαχωρίσει αυτά τα δύο είδη ...πέτρας.

Εκεί, σε αυτά τα Ηπειρώτικα βουνά, οι Σουλιώτες υποχρεώνονται σε εκπατρισμό από τους Τουρκαρβανίτες. Διώκονται απηνώς, κρημνίζονται στο χάος για να μη γίνουν σκλάβοι.

Εκεί, σε αυτά τα Ηπειρώτικα βουνά, οι Αντάρτες του ΔΣΕ υποχρεώνονται σε εκπατρισμό από τους ίδιους τους αδερφούς τους, διώκονται απηνώς, πλην όμως σώζονται από τους Σκιπιτάρηδες του Χότζα καθώς κρατάνε ανοιχτά τα σύνορα για να περάσουν οι φάλαγγες των Ανταρτών μετά τη δραματική τους απαγκίστρωση από τον Γράμμο. Οι Σκιπιτάρηδες, δεν θ' αργήσουν, από ελευθερωτές του λαούς τους, να γίνουν τύραννοι! Οι δικοί μας θα γλιτώσουν στα βάθη της Ασίας.

Σαν να μην έχουν τέλος τα πάθη αυτού του τόπου....

1 Κ. Καραβίδας Σοσιαλισμός και Κοινοτισμός Αθήνα 1930


2 Επί του ζητήματος καλό είναι να αναφέρουμε ένα και μόνο στοιχείο: τετρακόσια (400) πρόβατα είναι είκοσι πέντε τόνοι κρέας(25.000 κιλά), περί τα πεντακόσια (500) κιλά γάλα την ημέρα της γαλακτοφόρου περιόδου, χώρια τις γέννες των αρνιών.


3 Όποιος το αμφισβητεί αυτό ας διαβάσει Κλαούζεβιτς, ο οποίος αποφοίτησε από την στρατιωτική ακαδημία του Βερολίνου το 1803, τη χρονιά δηλαδή που το Σούλι χάθηκε.


4 Για μια ιδιαίτερη θέαση του χώρου και του χρόνου βλέπε: http://www.antifono.gr/portal/Προσεγγίσεις/Ισοκράτημα/3069-Έτη-φωτός-away-και-όχι-ago.html


5 Π. Κονδύλης, “Θεωρία του Πολέμου”,1997, Εκδ. Θεμέλιο, σ. 249


6 Η απάντηση, στο τάχα τεράστιο, πλην όμως θεμελιακό, ζήτημα που έθεσε ο Μάρκος Βαφειάδης στον Ζαχαριάδη, για την μη μετατροπή του Αντάρτικου Στρατού σε τακτικού, βρίσκεται στις λίγες αυτές σελίδες του Κονδύλη. Ο Νίκος Ζαχαριάδης είχε για μια ακόμη φορά δίκιο! Στις ίδιες σελίδες βρίσκεται και η απάντηση για την υπαγωγή του ΕΛΑΣ στο Στρατηγείο Μέσης Ανατολής το καλοκαίρι του 1943, ο “Λίβανος” και η “Καζέρτα” ακόμη.


7 Έκφραση του Μακρυγιάννη


8 Τα Ψαρά το 1824 και το Δίστομο το 1944 χάνονται στα μέσα Ιουνίου!!!